ราชการทัพครั้งที่ ๑

พระเจริญราชเดช (อุ่น) เคยรับราชการพิเศษด้านการศึก ๓ ครั้ง ครั้งแรกเมื่อ พ.ศ. ๒๔๑๘-๑๙ หลังลาสิกขาบทได้ขออาสาสมัครเป็นนายทหารไปรบศึกฮ่อที่ชายพระราชอาณาเขตทางนครหลวงพระบาง โดยดำรงตำแหน่งนายกองลำเลียงเสบียงอาหารช่วยกองทัพภายใต้การควบคุมของพระเจริญราชเดช (กวด) ผู้เป็นลุง ซึ่งตามทัพไปสมทบกองทัพของพระยามหาอำมาตย์ (ชื่น กัลยาณมิตร) ที่ไปรบฮ่อยังนครหลวงเวียงจันทน์พร้อมด้วยกำลังพลจากหัวเมืองอื่น หลังได้รับชัยชนะเมื่อ พ.ศ. ๒๔๑๙ จึงสถาปนาขึ้นเป็นที่ท้าวโพธิสารกรมการผู้ช่วยราชการคณะอาญาสี่เมืองมหาสารคาม

ราชการทัพครั้งที่ ๒

พ.ศ. ๒๔๒๘-๒๙ พระเจริญราชเดช (อุ่น) ยกกองทัพไปปราบฮ่ออีกครั้งที่นครหลวงเวียงจันทน์ โดยตามไปสมทบกับกองทัพของพลตรี พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าทองกองก้อนใหญ่ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม

ราชการทัพครั้งที่ ๓

พ.ศ. ๒๔๓๖ (ร.ศ. ๑๑๒) สยามเกิดกรณีพิพาทเรื่องอาณาเขตกับฝรั่งเศส จึงโปรดฯ ให้พระเจริญราชเดช (อุ่น) ยกกองทัพเมืองมหาสารคามไปขัดตาทัพฝรั่งเศสและรักษาด่านพระราชอาณาเขต ณ ภูด่านแดนแขวนฆ้องฝั่งซ้ายแม่น้ำโขง